Tăng cường phổ biến, tuyên truyền pháp luật trên các tuyến cao tốc do VEC quản lý

Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) hiện đang quản lý vận hành 4 tuyến đường bộ cao tốc với tổng chiều dài 490km. Các tuyến đường cao tốc từ khi đi vào khai thác đã góp phần tạo diện mạo mới cho giao thông vận tải nước nhà, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, gia tăng kết nối giao thương thông suốt giữa các vùng, miền trong cả nước và với quốc tế, đặc biệt trong mùa mưa lũ, tạo tiền đề phát triển các đô thị, khu công nghiệp, khu du lịch, góp phần giảm thiểu tai nạn và sự cố giao thông trên các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ lân cận đường cao tốc, tăng cường khả năng bảo đảm an ninh-quốc phòng…

Trong quá trình vận hành, khai thác các tuyến đường cao tốc cũng đã xuất hiện tình trạng người tham gia giao thông, người dân sinh sống gần đường cao tốc… vi phạm các quy tắc giao thông đường bộ, vi phạm hành lang an toàn đường cao tốc; tình trạng trộm cắp, xâm hại, phá hoại tài sản đường cao tốc vẫn xảy ra. Đặc biệt là tình trạng xe khách dừng, đỗ, đón trả khách trên tuyến gây mất an toàn giao thông vẫn chưa được xử lý dứt điểm, tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn, sự cố giao thông. Nguyên nhân của các tồn tại này do chế tài về xử phạt vi phạm kết cấu hạ tầng giao thông, vi phạm quy tắc giao thông trên đường cao tốc chưa đủ mạnh, không đủ sức răn đe người vi phạm, trong khi Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam không có thẩm quyền để xử lý những vi phạm này; mặt khác, một số cơ quan chức năng địa phương nơi có tuyến cao tốc đi qua chưa thực sự quyết liệt trong công tác bảo vệ hành lang an toàn đường cao tốc…

Đa dạng nội dung, hình thức tuyên truyền pháp luật

Với trách nhiệm của Chủ đầu tư, trực tiếp quản lý, khai thác các tuyến đường bộ cao tốc, VEC đã thường xuyên tổ chức phổ biến, tuyên truyền pháp luật tới người tham gia giao thông, các hộ dân, đơn vị, tổ chức và chính quyền các địa phương dọc 2 bên đường cao tốc; vận động người dân tích cực tham gia công tác đảm bảo an toàn giao thông, bảo vệ tài sản quốc gia; xây dựng các mô hình tự quản giữ gìn an toàn giao thông… nhằm nâng cao nhận thức, ý thức tự giác chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông và cộng đồng, qua đó xây dựng văn hóa giao thông an toàn trong mọi tầng lớp nhân dân, giảm thiểu các hành vi vi phạm dẫn đến tai nạn, sự cố giao thông, từ đó phát huy tối đa hiệu quả các tuyến đường cao tốc.

Không chỉ trong quá trình khai thác, mà ngay cả giai đoạn trước khi chính thức đưa tuyến đường cao tốc vào vận hành, Tổng công ty đã mở các đợt tuyên truyền sâu rộng đến mọi tầng lớp nhân dân, các hộ gia đình sinh sống gần đường cao tốc về các quy định pháp luật liên quan đến hành lang an toàn đường, pháp luật giao thông, văn hóa giao thông, các hành vi bị cấm khi lưu thông trên đường cao tốc, hành vi xả thải trên đường cao tốc, trách nhiệm của các bên liên quan trong quản lý, bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ…

Hình thức tuyên truyền phổ biến nhất được Tổng công ty áp dụng là trực tiếp cấp phát tờ rơi tới người tham gia giao thông và người dân sinh sống khu vực gần đường cao tốc, với nội dung được xây dựng theo từng chủ đề, ngắn gọn, dễ nhớ; tuyên truyền trên hệ thống loa phát thanh tại các trạm thu phí những quy định pháp luật liên quan đến giao thông trên đường cao tốc và các chế tài kèm theo; đến các trường học đóng trên địa bàn một số xã lân cận đường cao tốc để tuyên truyền trực tiếp đến các em học sinh; tuyên truyền trên các bảng điện tử trên đường cao tốc... Đặc biệt, trong quá trình quản lý, khai thác tuyến cao tốc Nội Bài – Lào Cai, Tổng công ty đã nhận được sự hỗ trợ tích cực của các địa phương, như Ủy ban nhân dân tỉnh Yên Bái đã yêu cầu Chủ tịch, Bí thư, Công an các xã có tuyến cao tốc đi qua ký cam kết “6 không” với VEC (không đi bộ, đi xe máy trên đường cao tốc; không chăn thả gia súc trong hành lang an toàn đường cao tốc; không tái lấn chiếm hành lang đường cao tốc; không tự ý mở rào; bảo vệ tài sản đường cao tốc…). Điều này đã tạo điều kiện thuận lợi cho Tổng công ty trong phối hợp với chính quyền địa phương và lực lượng chức năng xử lý các hành vi vi phạm: phá rào B40, tháo tôn hộ lan để làm lối lên xuống đường cao tốc; lập lán trại, hàng quán để kinh doanh ngay sát hàng rào hành lang an toàn đường cao tốc; dừng, đỗ xe, đón trả khách trên đường cao tốc…

Trong các đợt cao điểm như Tháng an toàn giao thông, các dịp lễ, Tết, VEC tiếp tục tăng cường phối hợp lực lượng chức năng, chính quyền địa phương… tổ chức thực hiện đồng bộ các giải pháp để kiềm chế tai nạn, sự cố giao thông; trong đó đặc biệt chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về an toàn giao thông đến người tham gia giao thông, ngoài các hình thức triển khai thường lệ có bổ sung thêm hình thức như: treo băng rôn, khẩu hiệu…, qua đó góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông và cộng đồng, bảo đảm trật tự an toàn giao thông trên các tuyến cao tốc VEC.

Những thay đổi tích cực ban đầu

Nhiều năm qua, với phương châm tích cực tăng cường phổ biến, truyên truyền pháp luật an toàn giao thông trên đường cao tốc, hàng năm, Tổng công ty đều xây dựng kế hoạch tăng cường phối hợp với lực lượng công an, chính quyền địa phương, thanh tra đường bộ, Cục Cảnh sát giao thông đường bộ tăng cường tuần tra, kiểm soát xử lý các hành vi vi phạm hành lang an toàn đường cao tốc và hành vi vi phạm luật giao thông đường bộ; xây dựng các phương án đảm bảo an toàn giao thông chi tiết, chống ùn ứ tại các trạm thu phí vào dịp cao điểm lễ, Tết; xây dựng các phương án xử lý vi phạm, kiên quyết từ chối phục vụ đối với những phương tiện vượt tải trọng theo quy định; phối hợp lực lượng chức năng xử lý các phương tiện cố tình vượt trạm, không trả vé/thẻ và các phương tiện dừng/đỗ, đón trả khách sai quy định; tổ chức triển khai các chương trình văn hóa giao thông với tiêu chí không xả rác, chất thải trên đường cao tốc…

Với sự vào cuộc tích cực, mạnh mẽ, quyết liệt, tình hình giao thông trên các tuyến cao tốc VEC cơ bản được bảo đảm. Qua từng năm, tỷ lệ các vụ tai nạn, va chạm giao thông, số người chết và bị thương đều giảm; tình trạng tháo hộ lan, lập hàng quán ngay sát hàng rào bảo vệ hành lang an toàn đường bộ cơ bản được khống chế. Tất cả các trường hợp phương tiện vi phạm quy định giao thông trên đường cao tốc đều được hệ thống camera trên tuyến ghi lại và chuyển lực lượng chức năng xử lý.

Để tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, để những hành trình trên đường cao tốc thực sự là những trải nghiệm an toàn, thuận tiện và đáng nhớ, bên cạnh nỗ lực của Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam, cần lắm sự vào cuộc tích cực hơn nữa của chính quyền địa phương, lực lượng chức năng, sự đồng thuận của dư luận xã hội và các cơ quan ngôn luận đối với việc phê phán, lên án các hành vi vi phạm gây mất trật tự, an toàn giao thông trên đường cao tốc, giáo dục ý thức tự giác chấp hành pháp luật cho người dân khi tham gia giao thông; tăng chế tài xử phạt các hành vi vi phạm…, nhưng quan trọng hơn cả vẫn là ý thức của người tham gia giao thông.